نشست (Session)

برای پیگیری و ردیابی و همچنین ذخیره اطلاعات برای یک کاربر در درخواست های متفاوت و جداگانه از نشست ها استفاده میشود. جالنو با ارائه یک ساختار جامع و پشتیبانی از نشست های معروف مانند Memcached، دسترسی به کاربر و همچنین اطلاعات آن را آسان ساخته است.

در این کلاس از سه روش برای ذخیره سازی اطلاعات کاربر استفاده میشود که به شرح زیر است :

• منطق پیش فرض php
• حافظه موقت Cache
• پایگاه داده ( Database )

در تمامی روش های فوق میتوان از متدهای ایستا (static) زیر برای کار با نشست ها استفاده کرد.

متد	کاربرد
start(): void	شروع نشست
set(string $key, mixed $value): void	تعریف متغیر و یا ذخیره اطلاعات
get(string $key): mixed	گرفتن متغییر و یا دریافت اطلاعات
unset(string $key): void	پاک کردن اطلاعات
destroy(): void	از بین بردن نشست
getID(): ?string	دریافت شناسه ی یکتای نشست

روش های ذخیره سازی

منطق پیش فرض php

در منطق php زمانی که یک نشست فعال میشود در کوکی های مرورگر کاربر کلیدی تحت عنوان PHPSESSID ایجاد شده که مقدار رشته ای یکتا در آن ذخیره و متناظر با آن فایلی در سرور با عنوان همان رشته ایجاد میشود . در فایل php.ini در کلید session.save_path آدرس محل ذخیره‌ی فایل های نشست قابل مشاهده است.

حافظه موقت Cache

در صورتی که از حافظه موقت برای ذخیره سازی نشست ها استفاده شود، ذخیره سازی طبق روش cache صورت گرفته که میتواند به سه روش ذخیره در فایل, ذخیره در پایگاه داده (Database) و یا استفاده از Memcache باشد.

مشخص کردن روش ذخیره داده

با افزودن یک تنظیم در تنظیمات با عنوان packages.base.cache و یکی از مقادیر file (برای ذخیره داده ها در فایل)، memcache (ذخیره داده ها با استفاده از memcache) و یا database (ذخیره داده ها در پایگاه داده) میتوانید روش ذخیره سازی را مشخص کنید . اگر روش ذخیره سازی مشخص نشده باشد به صورت خودکار از روش ذخیره سازی داده ها در فایل استفاده خواهد شد . استفاده از هر سه روش یکسان خواهد بود و کلاس cache به صورت خودکار داده ها را با روش مشخص شده ذخیره و مدیریت خواهد کرد .

برای اطلاعات بیشتر به صفحه ی حافظه موقت مراجعه کنید.

پایگاه داده (Database)

میتوان اطلاعات نشست ها را در پایگاه داده نیز ذخیره کرد. در این روش اطلاعات در جدول base_sessions در پایگاه داده ذخیره میشوند.

پیکربندی نشست

ابتدا باید در فایل تنظیمات جالنو ( config.php ) که در مسیر packages/base/libraries/config قرار دارد، پیکربندی انجام شود . در تنظیم packages.base.session مقادیر تنظیمات مربوط به نشست را انجام میدهیم که آرایه‌ای با ایندکس های handler, autostart, ip دریافت میکند.

handler : برای مشخص کردن روش ذخیره سازی اطلاعات استفاده میشود که مقادیر cache, mysql و php میگیرد. در ابتدا مقدار آن php است.

autostart : برای ایجاد و فعال شدن خودکار نشست ها استفاده میشود و مقدار boolean دریافت میکند. اگر autostart را true نکنیم باید در ابتدای هر متد که در آن قصد کار با نشست ها را داریم متد session::start() را صدا بزنیم.
اگر به autostart مقدار true بدهید و session::start() را صدا بزنید خطای Warning: session_set_cookie_params() دریافت میکنید.

ip : درصورتی که مقدار ایندکس ip برابر true باشد بصورت خودکار متغیر SESSION_IP برای نشست تعریف میشود و ip کاربر در آن ذخیره میشود مقدار پیش فرض ایندکس برابر true است.

نکته: در صورتیکه مقدار برابر true باشد، با تغییر آی پی کاربر، نشست کاربر نیز تغییر داده شده و یک نشست جدید برای آن ایجاد میشود.

نمونه فایل config.php

'packages.base.session' => array(
	'handler' => 'php', //cache, mysql, php
	'ip' => true,
	'autostart' => true
),

شروع نشست

برای شروع نشست ها از متد ایستا start() استفاده میشود . این متد باید قبل از فراخوانی سایر متد های نشست، فراخوانی شود. برای جلوگیری از حجم کد اضافه میتوان در فایل packages/base/libraries/config/config.php به تنظیم packages.base.session["autostart"] مقدار true داده شود.

مثال 1

<?php
namespace packages\my_package\controllers;

use themes\my_theme\views;
use packages\base\{Response, Controller, Session, View};

class Panel extends Controller {
	/* 
	'autostart' => false
	*/
	public function index(): Response {
		Session::start();
		if (!Session::get("login")) {
			$this->response->Go(base\url("login"));
			$this->response->setStatus(true);
			return $this->response;
		}
		$view = View::byName(views\panel\Index::class);
		$this->response->setView($view);
		$this->response->setStatus(true);
		return $this->response;
	}
	public function chat(): Response {
		Session::start();
		if (!Session::get("login")) {
			$this->response->Go(base\url("login"));
			$this->response->setStatus(true);
			return $this->response;
		}
		$name = Session::get("name");
		$view = view::byName(views\Chat::class);
		$view->setName($name);
		$this->response->setView($view);
		$this->response->setStatus(true);
		return $this->response;
	}
}

مثال 2

<?php
namespace packages\my_package\controllers;

use themes\my_theme\views;
use packages\base\{Response, Controller, Session, View};

class Main extends Controller {
	/*
	'autostart' => true
	*/
	public function index(): Response {
        if (!Session::get("login")) {
            $this->response->Go(base\url("login"));
			$this->response->setStatus(true);
            return $this->response;
        }
        $view = View::byName(views\panel\Index::class);
		$this->response->setView($view);
		$this->response->setStatus(true);
        return $this->response;
    }
	public function chat(): Response {
        if (!Session::get("login")) {
            $this->response->Go(base\url("login"));
			$this->response->setStatus(true);
            return $this->response;
        }
		$name = Session::get("name");
		$view = view::byName(views\Chat::class);
		$view->setName($name);
		$this->response->setView($view);
		$this->response->setStatus(true);
		return $this->response;
	}
}

تعریف متغیر و یا ذخیره اطلاعات

برای ذخیره اطلاعات در نشست ها از متد ایستا set(string $key, mixed $value) استفاده میشود. ارگومان های ورودی این متد نام کلید داده و مقدار داده میباشد.

مثال

<?php
namespace packages\my_package\controllers;

use themes\my_theme\views;
use packages\my_package\User;
use packages\base\{Response, Controller, Session, View, Http, view\Error};

class Main extends Controller {
	/* 
	'autostart' => true
	*/
	public function login(): Response {
		$view = view::byName(views\Login::class);
		$this->response->setView($view);
		if (Http::is_post()) {
			$inputs = $this->checkinputs(array(
				"username" => array(
					"type" => "email",
				),
				"password" => array()
			));

			$user = new User();
			$user->where("email", $inputs["username"]);
			$user->where("password", md5($inputs["password"]));
			$user = $user->getOne();
			
			if (!$user) {
				throw new Error("invalid_username_or_password");
			}
			Session::set("login", true);
			Session::set("userID", $user->id);
			$this->response->Go(base\url("userpanel"));
		} else {
			$this->response->setStatus(true);
		}
		return $this->response;
	}
}

گرفتن متغییر و یا دریافت اطلاعات

برای دریافت اطلاعاتی که در نشست تعریف و ذخیره شده است از متد ایستا get(string $key) استفاده میشود . آرگومان ورودی این متد نام کلید داده است.

اگر اطلاعاتی با نام کلید وارد شده وجود نداشته باشد، مقدار false برمیگرداند.

مثال

<?php
namespace packages\my_package\controllers;

use themes\my_theme\views;
use packages\base\{Response, Controller, Session, View};

class Main extends Controller {
	/* 
	'autostart' => true
	*/
	public function panel(): Response {
		if (!Session::get("login")) {
			$this->response->Go(base\url("login"));
			$this->response->setStatus(true);
			return $this->response;
		}
		$view = view::byName(views\panel::class);
		$this->response->setView($view);
		$this->response->setStatus(true);
		return $this->response;
	}
}

پاک کردن اطلاعات

برای حذف اطلاعات ذخیره شده در یک کلید نشست از متد unset(string $key) استفاده میشود. آرگومان ورودی این متد نام کلید داده مورد نظر میباشد.

مثال 1:

<?php
namespace packages\my_package\controllers;

use function packages\base\url;
use packages\base\{Response, Controller, Session};

class User extends Controller {
	/* 
	'autostart' => true
	*/
	function logout(): Response {
		Session::unset("login");
		Session::unset("userID");
		$this->response->Go(url("login"));
		$this->response->setStatus(true);
		return $this->response;
	}
}

مثال 2:

<?php
namespace packages\my_package\controllers;

use themes\my_theme\views;
use packages\my_package\ContactUs;
use packages\base\{Response, Controller, Session, View, InputValidationException};

class Main extends Controller {
	/* 
	'autostart' => true
	*/
	public function contactUs(): Response {
		$view = view::byName(views\ContactUs::class);
		$this->response->setView($view);
		if (Http::is_post()) {
			$inputs = $this->checkinputs([
				'name' =>[
					'type' => 'string'
				],
				'msg' =>[
					'type' => 'string'
				], 
				'captcha' =>[
					'type' => 'string'
				]
			]);
			if ($inputs["captcha"] != Session::get("captcha")) {
				throw new InputValidationException("captcha");
			}

			$contactUs = new ContactUs();
			$contactUs->msg = $inputs['msg'];
			$contactUs->name = $inputs['name'];
			$contactUs->save();

			Session::unset("captcha");

			$this->response->setStatus(true);
		} else {
			$this->response->setStatus(true);
		}
		return $this->response;
	}
}

از بین بردن نشست

برای از بین بردن نشست بطور کامل از متد destroy() استفاده میشود. این متد آرگومان ورودی دریافت نمیکند.

مثال :

<?php
namespace packages\my_package\controllers;

use function packages\base\url;
use packages\base\{Response, Controller, Session};

class Panel extends controller {
	/* 
	'autostart' => true
	*/
	public function logOut(): Response {
		Session::destroy();
		$this->response->Go(url("login"));
		$this->response->setStatus(true);
		return $this->response;	
	}
}

دریافت شناسه ی یکتای نشست

هر نشست دارای کلید یکتا بوده و میتوان از این کلید یکتا برای موارد گوناگون مانند ایجاد سبد خرید استفاده کرد. این کلید از طریق متد getID قابل دسترسی است.

مثال:

<?php
namespace packages\carjer;

use packages\base\{db\dbObject, Session, Date, Http};

class Cart extends dbObject {
	/* 
	'autostart' => true
	*/
	public static function getCart(): Cart {
		$id = Session::getID();
		$cart = (new Cart)->byId($id);
		if (!$cart) {
			$cart = new Cart();
			$cart->id = $id; // This is optional
			$cart->save();
		}
		return $cart;
	}

	protected $dbTable = "carjer_carts";
	protected $primaryKey = "id";
	protected $dbFields = array(
        "id" => array("type" => "text", "required" => true),
		"ip" => array("type" => "text", "required" => true),
        "created_at" => array("type" => "int", "required" => true),
	);
	protected $relations = array(
		"products" => array("hasMany", Cart\Prodcut::class, "card_id"),
	);
	public function preLoad(array $data): array {
		if (!isset($data["id"])) {
			$data["id"] = Session::getID();
		}
		if (!isset($data["created_at"])) {
			$data["created_at"] = Date::time();
		}
		if (!isset($data["ip"])) {
			$data["ip"] = Http::$client["ip"];
		}
		return $data;
	}
}